Od 1 września 2025 r. przepis art. 35 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2024 r. poz. 986 z późn. zm.), dalej ustawy KN, obowiązuje w zmienionym brzmieniu. To skutek wejścia w życie tego dnia części przepisów ustawy z dnia 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1160), dalej ustawy zmieniającej. W efekcie od wskazanej daty nauczycielom zatrudnionym w publicznych placówkach oświatowych (dalej szkołach) mogą być przydzielane i wynagradzane godziny ponadwymiarowe i doraźnych zastępstw na innych niż poprzednio warunkach. Jednak definicje obydwu pojęć zachowały swoją dotychczasową treść.
W myśl art. 35 ust. 2-2a ustawy KN, przez:
- godzinę ponadwymiarową należy rozumieć przydzieloną godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej pensum, czyli tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych,
- godzinę doraźnego zastępstwa należy rozumieć przydzieloną godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej pensum, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczyciela.
Nieprzydzielenie nauczycielowi godzin ponadwymiarowych może stanowić niekorzystne ukształtowanie warunków zatrudnienia i być rozpatrywane w kontekście zasady równego traktowania pracowników (por. wyrok SN z 28 marca 2012 r., sygn. akt II PK 178/11).